Chú bé bán thuốc lá.

-- Hư Vô ---

Cứ đến cuối tháng chín, khúc phố đói rách ấy vắng ngắt. Có lúc quá vắng đến tiếng lá rớt kiến mấy chú sóc nhớn nhác kiếm góc trốn. Ðám gió bấc quái ác cứ đến cuối tháng chín kéo tới viếng phố. Khách đến phố tránh cái đám gió quái ác ấy kiến các quán xá ế khách đóng sớm hết. Tối đến, mấy chú chó đói kéo đến phố bới móc mấy đống rác kiếm sống. Cuối khúc phố đói rách đó, khuất phiá góc tối, có chiếc lán lá mía thấp thấp. Mấy tấm ván ép rách mép ghép cái lán sắp tới lúc thoái hoá. Dưới cái lán, phía góc tối, cái chiếu rách cuốn khéo léo đứng kế mấy cái bát xứ cáu gét có đến tám chín vết nứt.

Tý, chú bé bán thuốc lá, sống dưới cái lán rách đó. Dáng Tý bé quắt, mái tóc ít cắt chấm xuống quá trán xém khuất mất ánh mắt hốc hác. Tý khoác chiếc áo rách gấu có tám chín miếng vá lớn. Cái túi rách mép lất phất trước gió giống chiếc lá uá sắp rớt cố bám víu lấy nhánh lá. Chiếc nút áo cuối mới rớt mất lúc sáng. Áo hết cúc, nó xé khúc gấu áo túm lấy cái gấu áo phía trước.

Tý sống chốn cái lán rách đó sắp đến cái tết thứ chín. Cái lán lá mía rách nát đó có trước lúc nó cất tiếng khóc. Ðối với nó, các món quán xá bán kém cái món cháo má nó nấu hết. Món cháo trắng với chút muối.

Bố nó, bác Tám bán báo sáng, mất lúc nó mới bốn tháng. Bác bán báo góc phố kế nói nó giống bố nó lắm, giống ánh mắt, giống mái tóc, giống cái dáng dấp thấp bé. Cái dáng dấp thấp bé đến khó kiếm chốn các chú bé khác. Nó rất thích bác ấy nói với nó thế. Nó muốn giống bố nó. Nó ước nó có bố, ước bố nó giúp nó biết viết, biết đếm số. Nó nhớ má nó có nói:
- Bố Tý biết đếm đến số chín, biết viết “Tám thích Chín lắm…” Khoé mắt má ướt ướt, má thấm nước mắt nói tiếp:
- Lúc cưới má, bố viết “Tám thích Chín lắm, Tám muốn cưới Chín, muốn sống với Chín đến lúc Chín khuất bóng.” Bố Tý viết thế dưới chiếc nón lá mới lúc đến cưới má đó.

Má nó bán trái cóc muối. Sáng sáng, má nó gánh cóc muối đến bán chốn có các bé gái. Má nó bán cóc muối sáng tối kiếm sống. Má nó bán có lúc khá, có lúc ế. Lúc bán khá, má nó sắm tí muối, mấy trái ớt, chút nước mắm thứ loáng thoáng chút cát phiá dưới đáy. Má Tý cất các thứ đó góc kín đáo dưới cái lán. Má quí các thứ đó lắm, nó giúp Tý nuốt miếng cháo trắng lúc Tý ốm, lúc Tý đói.

Nó nhớ má nó khuất bóng chín tháng trước. Má nó mắc chứng sốt rét cấp tính; bác bán báo góc phố kế nói thế. Chính cái chứng sốt rét đó cướp mất bố nó. Nó nhớ ánh mắt má nó lúc má nó mất. Lúc đó, má nó yếu lắm. Má liếc ánh mắt yếu ớt ngắm mái tóc nó, má lấy hết sức cuối vuốt vuốt mái tóc nó, kéo nó xuống sát nói:

- Tý! Suốt lúc sống có Tý, má ước má sắm Tý chiếc áo trắng mới, dép mới. Má ước Tý biết đếm, biết viết, biết múa hát giống các bé khác.

Nói đến đó, khoé mắt má nó ướt ướt. Má nó nhắm mắt chốc lát, má nó nói tiếp:

- Chắc má khó thoát qúa. Tý! nếu má có chết, chớ khóc má qúa nhé. Có nhớ má, cứ sống tốt, chớ mánh khoé, chớ cướp bóc, chớ lấn át lớn tiếng. Má muốn Tý sống thế.

Má nó nhắm mắt trút phút cuối lúc nói đến đó.

Mất má, Tý thấy cái lán chốn nó sống trống vắng lắm. Có lắm lúc nó khóc, nó ước má nó sống với nó. Tý biết mấy tối trước lúc má nó mất, nếu nó bán thuốc lá khá khá chắc má nó bớt thức sớm gánh cóc bán; nếu má nó bớt thức sớm, chắc má nó có chút sức chống cái chứng sốt rét khốn kiếp đó sống tiếp với nó. Tý nhớ má nó lắm, cứ tối đến, nó đốt tiếp khúc nến trắng cất dưới tấm chiếu rách khấn vái. Khúc nến bác bán báo góc phố đốt kế xác má nó trước lúc bác cuốn xác má nó với tấm chiếu rách. Nó muốn má nó sớm đến chốn có bố nó. Chốn hết đói khát, hết gánh bán tối sáng, hết cái đói khốn kiếp kéo đến lúc tối.

Mới cách đó mấy tối trước, gió bấc kéo đến lúc rất sớm, qúa vắng khách, các quán xá đóng sắp hết. Tính tới lúc tối Tý mới bán có tám chín điếu thuốc lá trắng, thứ thuốc bán lấy vốn. Nó đói lắm, cái đói khốn kiếp ấy cứ bám lấy nó suốt. Lúc đó, nó ước có mấy cắc xuống phố kiếm chút tấm nát nấu bát cháo. Tý bước đến đứng trước cái nắp cống sắt. Nắp cống có chút ánh sáng yếu ớt phía cái quán kế hắt xuống. Nó tháo nút cái túi sắp rách chứa tý vốn nó có giốc xuống. Có lối tám chín tiếng lắc cắc rớt. Nó biết nó có mấy cắc vốn thế đấy, nó cứ giốc giốc cái túi, nó ước cái tiếng lắc cắt ấy cứ rớt xuống, rớt xuống, rớt xuống…

Tiếng cắc rớt xuống cái nắp cống sắt đánh thức tính tắt mắt chốn mấy chú nhóc móc tuí đứng cách đó mấy bước. Chúng biết Tý đói khát, thiếu thốn, yếu ớt. Cái thú tính cướp bóc, móc túi, ức hiếp các chú bế yếu ớt cứ lớn, cứ lớn. Ðứa lớn nhất đám lấy ánh mắt nháy mấy đứa khác, chúng xúm đến, đứa dúi Tý xuống, đứa đánh đá, đứa móc chiếc túi sắp rách, đứa soát cái xách thuốc lá, đứa cúi xuống cố vét lấy mấy cắc. Thoáng chốc lát, chúng biến mất hút phía cuối phố.

Tý rướm rướm nước mắt cúi xuống cố kiếm dưới bóng tối mấy cắc. Tý biết chúng nó lấy hết mấy cắc vốn Tý có. Chúng xé rách cái túi. Mấy gói thuốc lá rớt xuống đất lấm ướt hết. Nó lấy cái gấu áo rách mướp cố xoá xóa, thấm thấm mấy gói thuốc lá trước lúc sếp chúng xuống dưới cái túi xách. Tý rướn mắt ngó phía đám nhóc móc túi khuất bóng. Nó biết đám móc túi khốn kiếp đó. Nó có chứng kiến chúng ức hiếp mấy chú bé khác. Có lúc nó muốn sấn tới giúp các chú bé yếu ớt giống nó. Lúc nó muốn thế, nó ngó xuống vóc dáng yếu ớt nó có, nó nhắm mắt khóc.

Tý lếch thếch bước đến phía cái vách quán, nó nhắm khoé mắt ướt đứng khép nép sát cái vách quán cố tránh gió rét. Nước mắt nó cứ rớt. Nước mắt chát thấm ướt cái gấu áo, nước mắt rớt xuống góc phố vắng. Nó ước nước mắt nó cứ rớt xuống, rớt xuống, rớt xuống! Nó ước nước mắt nó cứ rớt xuống giống nó ước tiếng lắc cắc cứ rớt xuống lúc nó giốc cái túi vốn. Tiếng lắc cắc, tiếng nước mắt rớt xuống, rớt xuống, rớt xuống...

Phố xá vắng ngắt, mấy chú dế trốn dưới các vết vách nứt cất tiếng gáy rí rích. Tiếng rí rích có lúc khuất mất với tiếng gió rít, có lúc quyến với tiếng Tý khóc kiến tiếng dế thoáng chứa chút oán trách. Chắc mấy chú dế muốn tiếng gáy chúng giống tiếng Tý khóc. Chắc chúng bắt chước tiếng Tý khóc. Chúng khóc với Tý.

Tiếng guốc lốp cốp phía cuối phố đánh thức Tý. Nó kéo cái gấu áo rách thấm nước mắt. Với chút ánh sáng yếu ớt trốn thoát cái quán bán bánh tráng nướng, nó thấy loáng thoáng có cái bóng thánh thoát khoác chiết áo khoác trắng bước tới. Lúc bóng ấy khuất mất dưới cái mái lá thấp thấp, Tý thoáng thấy có cái bóng giống chiếc ví trắng trắng rớt xuống. Tý cúi xuống xách cái túi thuốc lá cố nén tiến nấc bước tới phía cái ví mới rớt. Chút ánh sáng yếu ớt giúp nó thấy có chiếc ví trắng rớt kế mấy miếng lá chuối gói bánh ú héo quắt. Nó cúi xuống rón rén lắc lắc cái ví, có mấy tiếng lắc cắc phía dưới cái nắp ví đóng kín. “Ví có cắc.” Khối óc ít biết tính toán ấy giúp nó đoán thế. Tý thoáng nhớ tới ánh mắt má nó, nó cúi xuống lấy cái ví tiến tới trước quán nói với bác bán quán.

- Bác! Cái thím khoác chiếc áo khoác trắng mới đến quán bác mới đánh rớt cái ví, Cháu mới thấy nó. Bác nói với thím ấy thế giúp cháu nhé.
Bác bán quán cất cái ví, ngó Tý nói:
- Cháu tốt qúa, cháu tốt giống bố má cháu qúa.

Tý sống thế đấy. Nó cố gắng sống giống má nó muốn. Cái tính quá chất phác ấy kiến có lúc mấy đứa bé phá phách lén viết xuống áo nó lúc nó đứng ngó mấy chú bé khác đá dế: “Tý ngố!"

Tối ấy, cái tối khắp chốn náo nức đón Chúa giáng thế, cái tối các chú bé khác xúng xính áo mới; cuối khúc phố đói rách vắng ngắt, có chú bé bán thuốc lá đói rét lếch tếch bước.

Gió buốt cứ kéo xốc cái áo đứt cúc nó khoác. Ðói với gió rét kiến nó choáng váng. Nó ước có bát cháo trắng nóng với chút muối. Nó ước có má nó đứng phía trước cái lán rách đón nó. Khối óc muốn chóng bước tới cái lán tránh rét. Khúc gối cóng buốt cứ chống cái ước muốn ấy.

Ðến lán, Tý kéo chiếc chiếu rách cố quấn kín khúc gối cóng buốt, áp cái má hóp xuống miếng ván lót buốt cóng. Nó với kiếm khúc nến, chút ánh sáng yếu ớt kiến ánh mắt nó nhíu xuống. Thấy ánh sáng, đám dán đất nhốn nháo kiếm góc trốn. Nó đói lắm, mắt nó cứ muốn nhắm. Cố lấy hết chút sức cuối, Tý rướn mắt yếu ớt ngó ánh nến cháy sáng. Mắt nó cứ dán chắc ánh nến cháy sáng đó đến lúc cái đốm sáng ấy chói lóa dưới ánh mắt nó. Dưới ánh mắt nó, ánh nến cứ lớn, cứ lớn.

Thoáng có tiếng nói với tiếng xướng hát thánh thoát. Tiếng nói với tiếng hát xướng ấy cứ lớn, cứ lớn. Ðói với rét phút chốc biến mất. Tý thét lớn: “Má!” Tiếng nó khuất mất với tiếng hát xướng. Tý thấy má nó. Má nó đến với nó. Má nó khoác chiếc áo trắng sáng óng ánh, mái tóc óng mướt phất phới với gió ấm. Nó thấy có mấy chú bé đến với má nó. Các chú khoác chiếc áo trắng chói sáng. Các chú có cánh, có mái tóc óng ánh. Tý ngó xuống, nó thấy nó giống các chú bé ấy quá, nó nói với má nó:

- Má! Tý giống mấy chú bé đó qúa!

Với ánh mắt ấp áp, Má nó vuốt mái tóc nó nói:

- Ðúng đó Tý! Tý sống tốt, sống giống má muốn. Tý giống các chú bé có cánh đó đó.

Thế đấy, cái tối ấy, Tý đến sống với bố má nó, sống chốn hết đói khát, hết gánh bán tối sáng, hết cái đói khốn kiếp kéo đến lúc tối. Chốn có bố Tý, có má Tý, có các bác, các chú thím sống tốt.

Sáng sớm kế, đám gió bấc quái ác cuốn gói trốn mất hút. Chút nắng sớm ấm áp lén lén vén tán lá ghé mắt ngó xuống cái lán rách. Có mấy chú bướm trắng cứ luấn quấn cái lán lá mía rách nát bé tí xíu ấy. Góc phố đói rách sáng ấy vắng bóng Tý, vắng cái bóng dáng bé loát quắt với túi thuốc lá, vắng cái tiếng yếu ớt: “Thuốc lá! Thuốc lá!”

Hết

Tweet